بیماری پوستی واگیردار گروهی از بیماری های عفونی است که از طریق تماس مستقیم با پوست یا محیط اطراف به انسان منتقل میشود. این بیماری ها ممکن است از طریق باکتریها، ویروسها یا قارچها منتقل شوند و علائم مختلفی در بدن ایجاد کنند. علت اصلی انتقال این بیماری میتواند تماس مستقیم با فرد مبتلا، استفاده از وسایل عمومی آلوده، اشتراک اجسام شخصی یا حتی تماس با حیوانات آلوده باشد.
همچنین شرایط بهداشتی ضعیف و نقص در سیستم ایمنی بدن نیز میتوانند عامل افزایش خطر ابتلا به این بیماریها باشند. در ادامه به 8 تا از بارزترین بیماری های پوستی قابل انتقال می پردازیم و علائم، تشخیص و پیشگیری از این بیماری ها را بررسی می کنیم.
مطالب این مقاله
8 لیست مهم بیماری پوستی واگیردار
1. تبخال
تبخال یک بیماری پوستی واگیردار و تاثیرگذار بر تمام گروه های سنی است. این بیماری، به نام “کاندیدیاز پوستی” نیز شناخته میشود و به دلیل عفونت قارچی به وجود میآید. باکتریها و قارچها به طور طبیعی در بدن ما وجود دارند، اما وقتی این تعادل به هر دلیلی بهم میخورد، میتواند باعث شروع علائم تبخال شود.
علائم تبخال شامل جوانههای سفید یا قرمز رنگ روی پوست، خارش، ترکهای کوچک و قرمز رنگ در ناحیه آلتتناسلی و دهانه رحم میشود. علت اصلی شامل ضعف سیستم ایمنی، استفاده از آنتیبیوتیکها، بارداری و دیابت است.
درمان این بیماری پوستی واگیر دار ممکن است شامل ضد قارچها و کرمهای موضعی باشند. اهمیت تشخیص و درمان سریع در جلوگیری از گسترش عفونت و تأخیر در بهبودی بیماری تبخال بسیار مهم است.
رعایت بهداشت شخصی و دوری از عوامل تحریککننده بهترین راه برای جلوگیری از تبخال است. جلوگیری یا پیشگیری شامل استفاده از لباسهای مناسب، خشک کردن خوب ناحیههای رطوبتزایی و استفاده از ضدعفونیکنندهها است.
2. زگیل
زگیل یک بیماری پوستی قابل انتقال است که به علت التهاب در غدههای کوچک پوستی به وجود می آید و باعث ایجاد آکنههای قرمز و سفید روی پوست میشود. این بیماری پوستی واگیردار معمولاً بر روی صورت، گردن، سینه، دستها و پشت دستها ظاهر میشود. درمان و پیشگیری زگیل به شرح زیر است:
درمان بیماری زگیل
- استفاده از محصولات ضد آکنه حاوی عصارههای ضد اتهابی مانند اسید سالیسیلیک، پروکتونات هالوکسیل، رزورسینول و بنزوئیل پروکساید
- مصرف داروهای تجویز شده توسط داروساز مانند آنتی بیوتیکها و رتینوئیدها برای کنترل التهابات و جلوگیری از ایجاد جوشهای جدید
- استفاده از کرمها یا ژلهای کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب و قرمزی پوست
- تجویز داروهای ضد اندروژن (هورمونهای جنسی مردانه) برای کاهش ترشح چربی پوست و بهبود وضعیت زگیل
پیشگیری از بیماری زگیل
- رعایت بهداشت پوستی مانند شستشوی منظم صورت با محصولات مناسب
- استفاده از محصولات ضد آکنه بر اساس نوع پوست و توصیه پزشک
- جلوگیری از فشار بر روی پوست صورت
- عدم استفادهی زیاد از محصولات آرایشی و محصولات چربیافزا روی پوست
3. آکنه
بیماری آکنه معمولاً در دوران نوجوانی رخ میدهد، اما امکان بروز آن در سنین مختلف نیز وجود دارد. این بیماری پوستی واگیردار به دلیل انسداد منافذ چربی پوست و التهاب غدههای پوستی ایجاد میشود. آکنه در دوران نوجوانی شروع (معمولاً پسران و دختران ما بین 12 تا 18 سال) و به مرور زمان بهبود مییابد. اما برخی در سنین بالاتر نیز با مشکل آکنه روبرو می شوند. برخی از اقدامات درمانی، پیشگیری مرتبط با آکنه به شرح زیر است:
درمان بیماری آکنه
- استفاده از محصولات ضد آکنه حاوی عناصر مانند بنزوئیل پروکساید، اسید سالیسیلیک و رزورسینول
- تجویز داروهای آنتیبیوتیکی مانند تتراسایکلینها برای کنترل عفونتهای باکتریایی
- مصرف رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A) برای کاهش ترشح چربی پوست و جلوگیری از انسداد منافذ چربی
- درمان با داروهای ضداندروژن مخصوص زنان که هورمونهای جنسی مردانه (اندروژن) را کاهش میدهند.
پیشگیری بیماری آکنه
- رعایت بهداشت پوستی و شستشوی منظم صورت با محصولات مناسب
- جلوگیری از فشار و فرازنشستن بر روی پوست صورت
- عدم استفاده زیاد از محصولات آرایشی و محصولات چربی افزا روی پوست
- توصیه به افراد دارای میزان بالایی از هورمونهای جنسی مردانه که ممکن است آکنه را تشدید کنند، مانند تغذیه مناسب و کاهش استرس
4. تاول پوستی
تاول یک بیماری پوستی واگیردار، مزمن و التهابی است که عمدتاً با قرمزی، خارش و تشکیل پلاکهای ضخیم و خشک روی پوست مشخص میشود. این بیماری به صورت عمده دو نوع دارد:
- تاول کوتانه: شدت این نوع کمتر است و معمولاً تنها پلاکهای ریز روی پوست را ایجاد میکند.
- تاول پوستی: شدت آن بیشتر است و پلاکهای بزرگتر و خشکتر را به همراه دارد.
درمان تاول به شیوه های مختلفی انجام میشود از جمله کرمها و مواد ضد التهابی تا داروهای خوراکی و نور درمانی. پیشگیری از تاول نیز از طریق مراقبتهای بهداشتی پوستی، استفاده از محافظتهای مناسب در مقابل آفتاب، کاهش استرس و اضطراب میسر است.
5. زونا
بیماری زونا یک بیماری پوستی قابل انتقال دیگر و عفونت ویروسی است. این ویروس همان ویروسی است که منجر به ابتلا به بیماری آبله مرغان در کودکی میشود. در واقع بعد از بهبودی آبله مرغان، ویروس در داخل عصب ها به خواب میرود و به صورت خفیف در چند نفر از افراد به صورت زونا بروز میکند. این بیماری پوستی واگیردار به صورت لکه های پوستی و خارش بروز پیدا می کند. در برخی افراد می تواند علائمی مانند درد، تب، سردرد، سرگیجه نیز رخ دهد.
درمان بیماری زونا
- معمولاً زونا بهطور خودآگاه خودبهخود در چند هفته بهبود مییابد. اما برخی از داروها میتوانند علائم را کاهش دهند و به تسکین درد کمک کنند.
- آنتی ویروس ها و آنتی هیستامین ها اغلب به عنوان درمان انتخاب می شوند تا پیشرفت ویروس را کاهش دهند و مدت علائم را کوتاه کنند.
- داروهای ضد التهاب و ضد درد میتوانند به کنترل درد و حساسیت پوست کمک کنند.
پیشگیری از زونا
- دریافت واکسن زوستاکس به عنوان روش پیشگیری از زونا در افراد بالای 50 سال پیشنهاد میشود.
- نقاط قوت سیستم ایمنی از طریق سبک زندگی سالم، مصرف مناسب مواد غذایی و کاهش تنشها و استرسها تقویت میشوند که میتواند ریسک ابتلا به زونا را کاهش دهد.
6. عفونت قارچی
عفونتهای قارچی بر روی پوست از طریق رشد و تکثیر قارچ ها در ناحیههای مختلف پوست به وجود میآیند. این عفونتها میتوانند از ساده و محدود تا شدید و گسترده متغیر باشند. در ادامه علائم، درمان و روش های پیشگیری از این بیماری پوستی واگیردار را بررسی می کنیم:
علائم عفونت قارچی
- خارش و سوزش در ناحیه آلوده
- تغییر رنگ پوست به شکل قرمز یا مایل به قرمز
- تشکیل پوس تهای خشک و پوسته پوسته
درمان عفونت قارچی
- معمولاً از طریق داروهای موضعی مانند کرمها یا از طریق داروهای داخلی مصرف میشود.
- درمانهای قارچی معمولاً تا حد زیادی موثر هستند و علائم را بهبود میبخشند.
پیشگیری از عفونت قارچی
- حفظ تمیزی و خشکی ناحیههای پوستی میتواند ریسک عفونت قارچی را کاهش دهد.
- استفاده از تجهیزات شخصی مثل حوله و لباسهای نمایشی از طریق افراد دیگر راهی برای جلوگیری از انتقال عفونت قارچی است.
7. سرخک
سرخک یک بیماری پوستی واگیردار و ویروسی است. این بیماری اغلب در کودکان و نوجوانان شایع بوده و معمولاً بیماری خطرناکی نیست، اما در صورت ابتلا به زنان باردار میتواند عوارض جدی برای جنین داشته باشد. ویروس روبلا از طریق تنفس در ناحیه های بینی و دهان منتقل میشود.
علائم سرخک معمولاً در یک تا دو هفته پس از انتقال ویروس ظاهر میشوند. اولین علائم شامل تب، سرفه، عطسه و گلو درد است. بعد از مدتی، در طول سه روز تا یک هفته، لکه ای روی پوست ظاهر میشود. این لکه ها به صورت کوچک و صورتی در آغاز رخ میدهند و سپس به سایر ناحیههای بدن گسترش مییابند.
معمولاً درمان سرخک از طریق تجویز داروهای ضد تب و ضد التهاب انجام میشود. بیمار باید استراحت کافی داشته باشد و مراقبتهای پوستی را انجام دهد. همچنین به علت خطرات جدی سرخک برای بارداران، از بارداری در طول ابتلا به سرخک خودداری شود. اگر زن باردار به سرخک مبتلا شود، باید به سرعت به پزشک رجوع کند.
8. گال یا جرب
بیماری گال یک بیماری پوستی واگیردار ناشی از موجودات میکروسکوپی است. این موجودات در ناحیههای مختلف پوست قرار گرفته و از طریق تماس مستقیم با افراد مبتلا به افراد سالم منتقل میشوند.
علائم گال یا جرب
- خارش شدید، به خصوص شب ها
- ایجاد خطوط کوچک بر روی پوست که به عنوان راه رفتن جرم ها شناخته میشوند
- پوسته پوسته کردن و التهاب پوست ناشی از خارش شدید
درمان گال یا جرب
- معمولاً داروهای ضد جرب مانند پرمترین کرم موضعی یا ایورمکتین تجویز می شود.
- در برخی موارد خاص، داروساز ممکن است داروهای خوراکی یا تزریقی تجویز کند.
پیشگیری از گال یا جرب
- اجتناب از تماس مستقیم با افراد مبتلا به گال میتواند از انتقال جرمها به افراد سالم جلوگیری کند.
- اشیا و لباسهای شخصی خود را با دقت کافی تمیز کنید و از اشتراک آنها با دیگران خودداری کنید.
نتیجه گیری
در این مقاله از سری مقالات دکتر کاغذی به شایع ترین بیماری پوستی قابل انتقال یا واگیر دار پرداختیم و علائم، درمان و راه های پیشگیری را بررسی کردیم. بیماری پوستی واگیردار از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم با عوامل بیماری زا منتقل میشوند. این بیماریها میتوانند ناشی از باکتری ها، ویروس ها یا قارچ ها باشند. علت انتقال این بیماریها شامل تماس نزدیک، اشتراک وسایل شخصی، استفاده از محیطهای مشترک و حیوانات خانگی هستند..
بعضی از بیماریهای واگیردار ممکن است در صورت عدم تشخیص و درمان به عواقب جدی منجر شوند. به همین دلیل، تشخیص دقیق و درمان به موقع از اهمیت بالایی برخوردار است. برای اطلاعات بیشتر راجب درمان بیماری های پوستی واگیر دار می توانید با رزرو نوبت، از مشاوره رایگان استفاده کنید.