بیماری اگزما دست یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی است که بر اثر التهاب و التهابات مزمن در پوست ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً با خارش شدید، قرمزی و ترشحات مایع در ناحیه‌های مختلف پوست همراه است. عواملی مانند ژنتیک، حساسیت، استرس و محیط زیست می‌توانند به ظهور اگزما پوستی دست کمک کنند. تشخیص و مدیریت اگزما از طریق استفاده از کرم‌ها، داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها و در موارد شدیدتر، استفاده از داروهای ضد التهابی صورت می‌گیرد. درک عوامل موثر بر بیماری و ارائه راهکارهای مناسب برای کنترل و مدیریت آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله به علائم و درمان بیماری اگزما دست می پردازیم. پس اگر دچار این بیماری شده اید یا در نزدیکانتان این بیماری دیده می شود، در ادامه با ما همراه باشید.
مطالب این مقاله
علائم بیماری اگزما دست
بیماری اگزمای دست معمولاً در کودکان ظاهر می‌شود و در برخی از موارد ممکن است تا سن بالغی ادامه یابد. علائم اگزما پوستی دست با توجه به شدت بیماری متفاوت بوده و در هر فرد ممکن است متفاوت باشد. در ادامه برخی از علائم شایع اگزما را بررسی می کنیم:
- خارش: یکی از نشانه‌های شایع اگزما دست خارش پوست است. خارش می‌تواند شدید و مزاحم باشد و باعث ایجاد تغییرات در پوست شود.
- قرمزی: قرمزی پوست از علائم دیگر بیماری اگزما دست است. قرمزی معمولاً در مناطقی که پوست تحت تأثیر قرار می‌گیرد، مشاهده می‌شود و با توجه به شدت بیماری متفاوت است.
- خشکی: پوست در افراد مبتلا به اگزما معمولاً خشک و ترشحات چربی کمتری تولید می‌کند. این موضوع می‌تواند به عنوان یکی از نشانه‌های بیماری محسوب شود.
- پوست‌های ترک‌خورده: در برخی از افراد، پوست‌های ترک‌خورده و خشک مشاهده می شود. این ترک‌ها ممکن است با توجه به شدت بیماری متفاوتی باشد.
- پف‌های قرمز و مورچه‌ای: در برخی از موارد، پف‌های قرمز و مورچه‌ای روی پوست دست دیده می‌شوند. این پف‌ها معمولاً نشانه‌ای از التهاب پوست هستند.
درمان بیماری اگزما دست نیازمند راهنمایی و مراقبت پزشکی است. در صورت مشاهده هرگونه علامت یا علائم مشکوک، توصیه می‌شود از یک فرد متخصص دارو مشاوره بگیرید تا تشخیص و درمان صحیح را دریافت کنید.
بررسی مکان های ایجاد اگزما دست
بیماری اگزما دست می تواند در دو مکان کف دست و روی دست مشاهده شود. هر یک از این مناطق به دلایلی بستگی دارد؛ اما علائم بیماری تغییری نمی کند. در ادامه اگزما کف دست و اگزما روی دست را بررسی می کنیم.
اگزما کف دست
کف دست به دلیل تماس مستقیم با سطوح و مواد مختلف، آسیب پذیرترین منطقه پوست بدن است. عوامل مختلفی می‌توانند به ایجاد اگزما کف دست منجر شوند. از جمله این عوامل را در زیر مشاهده می کنید:
- تماس مکرر با مواد آلرژی‌زا مانند صابون‌ها، شوینده‌ها، محصولات شیمیایی و غیره.
- تماس با آب بیش از حد که می‌تواند باعث خشکی و تحریک پوست شود.
- عفونت‌های قارچی یا باکتریایی که به طور معمول در محیط‌های مرطوب و رطوبتی مانند کف دست وجود دارند.
- استفاده مکرر از مواد شیمیایی مانند الکل یا مواد ازنده دیگر.
اگزما روی دست
روی دست نیز یکی دیگر از مناطقی است که اگزما به طور متداول در آنجا ایجاد می‌شود. عوامل مختلفی می‌تواند باعث ایجاد این اگزما روس دست شود. برخی از این عوامل را مشاهده می کنید:
- تماس مکرر با آلرژن‌های محیطی مانند گرده گیاهان، غبار، مواد شیمیایی و غیره.
- خشکی پوست در اثر تماس مکرر با آب یا مواد شیمیایی.
- تماس با سطوح خشن و سخت، مانند مواد سخت و تیز، کاغذ و غیره.
- عوامل محیطی نظیر آب و هوای خشک و سرد.
درمان بیماری اگزما دست
بیماری اگزمای دست قابل درمان است. با استفاده از داروها که توسط داروساز تجویز می شود، پمادها و برخی موارد دیگر که در ادامه با آنها آشنا می شویم، می توان بیماری اگزما دست را درمان کرد. پس اگر به دنبال درمان این بیماری میگردید با دقت موارد زیر را مطالعه کنید:
1. استفاده از داروها
یکی از روش‌های اصلی درمان اگزما دست استفاده از داروهای مناسب است. برخی از این داروها را در زیر مشاهده می کنید:
- استروئیدها (کورتیکوستروئیدها): استروئیدها به عنوان یک گروه از داروها، به طور گسترده در درمان اگزمای دست استفاده می‌شوند. این دسته شامل کرم‌ها، پمادها و لوسیون‌ها است که به کاهش التهاب و تسکین خارش پوست کمک می کند.
- آنتی‌هیستامین‌ها: این دسته داروها برای کنترل خارش و التهاب و در نتیجه برای درمان بیماری اگزما دست مفید است. آنتی‌هیستامین با کاهش تأثیرات هیستامین در بدن، علائم خارش و قرمزی پوست را کاهش می‌دهد.
- ایمونومودولاتورها: این دسته از داروها برای تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب در پوست استفاده می شود. ایمونومودولاتورها به صورت موضعی (کرم‌ها و پمادها) یا سیستمیک (داروهای خوراکی یا تزریقی) مصرف می‌شوند.
- ضدعفونی‌کننده‌ها: در صورت وجود عفونت همراه با اگزما پوستی دست، پزشک یا داروساز معالج ممکن است پمادها یا کرم‌های ضدعفونی کننده را تجویز کند. این داروها به کنترل عفونت و پیشگیری از تشدید علائم کمک می‌کند.
توجه داشته باشید که هرگونه درمان دارویی با هماهنگی یک پزشک داروساز صورت بگیرد؛ زیرا هر فرد ممکن است نیازها و واکنش‌های مختلفی را نسبت به داروها داشته باشد. همچنین رعایت دستورات و دوزهای تجویز شده توسط داروساز، امری بسیار مهم در درمان بیماری اگزما است.
2. استفاده از پماد ضدباکتری
استفاده از پمادهای ضدباکتری در درمان بیماری اگزما دست در واقع دو هدف اصلی کنترل عفونت و کاهش التهاب را دنبال می‌کند. عفونت‌های باکتریایی می‌توانند در پوست بیماران با اگزما ایجاد شوند و علائم اگزما را تشدید کنند. باکتری‌ها ممکن است به دلیل خراش‌ها، ترک‌ها یا آسیب‌های دیگر در پوست وارد شوند و التهاب و خارش را افزایش دهند. پمادهای ضدباکتری حاوی ترکیبات فعالی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها هستند که قابلیت از بین بردن و کنترل باکتری‌های موجود در پوست را دارند. با استفاده از این پمادها، می‌توان عفونت را کنترل کرده و در نتیجه بهبودی سریعتر علائم اگزما را تسهیل کرد.
علاوه بر کنترل عفونت، پمادهای ضدباکتری می‌توانند در کاهش التهاب پوست نیز موثر باشند. برخی از این پمادها دارای ترکیبات ضدالتهابی هستند که به کاهش التهاب و تورم پوست کمک می‌کنند. این عملکرد ضدالتهابی باعث کاهش علائم اگزما پوستی دست مانند خارش، التهاب، قرمزی و ترشحات می‌شود. همچنین برخی پمادهای ضدباکتری دارای ترکیبات مرطوب‌کننده هستند که با حفظ رطوبت پوست، به بهبودی سریعتر آن کمک می‌کنند.
- جلوگیری از آلرژی ها
جلوگیری از آلرژی‌ها در بیماران اگزما دست باید به صورت جامع و سیستماتیک صورت گیرد. برخی از عوامل آلرژیک ممکن است برای بیماران دارای اگزما غیر قابل اجتناب باشد. در این موارد، مدیریت آلرژن‌ها و کاهش تماس مستقیم با آنها می‌تواند مفید باشد. به عنوان مثال اگر بیمار دارای اگزما دست آلرژی به گربه دارد، اجتناب از نگهداری حیوان خانگی گربه یا محدود کردن تماس با آن می‌تواند کمک کننده باشد. همچنین برخی از آلرژن‌ها ممکن است در محیط‌های کاری یا عمومی وجود داشته باشند. در این صورت برای جلوگیری از بیماری اگزما دست و تشدید آن افراد حساس به این بیماری باید مراقبت بیشتری انجام دهند.
- مدیریت استرس
مدیریت استرس به عنوان یک جزء مهم در درمان بیماری اگزما دست بسیار حائز اهمیت است. استرس می‌تواند عامل تشدید علائم بیماری اگزمای دست و افزایش خارش، التهاب و الترشحات پوستی باشد. بنابراین اتخاذ روش‌های مدیریت استرس می‌تواند در بهبودی علائم اگزما و کنترل بیشتر آن موثر باشد.
یکی از روش‌های مدیریت استرس در بیماران دارای اگزما، تمرین‌های آرامش و تنفس عمیق است. تنفس عمیق و آرامش در کاهش تنش عصبی و فیزیکی بدن تأثیر بسزایی دارد. تمرین‌های آرامش می‌توانند شامل مدیتیشن، یوگا، تمرکز بر نفس و تکنیک‌های تنفسی مرتبط باشند. این تمرین‌ها به کاهش استرس و افزایش آرامش عمومی بدن کمک می‌کنند و اثر مستقیم در بهبود علائم اگزما پوستی دست دارند.
- تغذیه سالم
برخی مواد غذایی دارای خاصیت ضد التهابی هستند که می‌توانند در کاهش التهاب‌های پوستی مرتبط با اگزما دست موثر باشند. این مواد غذایی شامل ماهی چرب (مانند ماهی سالمون و تون ماهی)، روغن‌های گیاهی (مانند روغن زیتون و روغن کانولا)، آووکادو، نشاسته‌های کامل (مانند برنج قهوه‌ای و گندم کامل)، سبزیجات و میوه‌های تازه (مانند سبزیجات تارتار، اسفناج، بروکلی و توت‌های قرمز) می‌شوند. این مواد غذایی به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا-3، خواص ضد التهابی قوی دارند و می‌توانند در کاهش علائم بیماری اگزما دست مفید باشند.
برخی مواد غذایی ممکن است برای بیماران دارای اگزما آلرژی زا باشند و باعث تشدید علائم آنها شوند. برخی از آلرژن‌های معمول در بیماران دارای اگزما شامل مواد لبنی (مانند شیر و لبنیات)، مواد غذایی آماده و فرآورده‌های شیمیایی، گندم، برنج، ماهی، ماهی‌های خشک و مواد نگهدارنده هستند. بنابراین بهتر است بیماران دارای اگزما از مصرف این مواد غذایی پرهیز کنند و در صورت وجود شدید علائم آلرژی، با متخصص تغذیه و پزشک داروساز مشورت کنند تا برنامه غذایی مناسب و بدون آلرژن برای آنها تنظیم شود.
جمع بندی
در این مقاله از سری مقالات دکتر کاغذی به بیماری اگزما دست پرداختیم. گفتیم که این بیماری دارای علائمی مانند خارش، قرمزی، خشکی، ترک های پوستی است که می تواند در روی دست یا کف دست ظاهر شود. درمان بیماری اگزما دست در روش های مختلفی صورت می گیرد که با توجه به شدت بیماری هر فرد روش مناسب تجویز می شود. استفاده از داروها، پمادها، جلوگیری از آلرژی، مدیریت استرس نمونه ای از این روش ها است.
استفاده از داروها و پمادها باید با توجه به شرایط بیماری هر فرد تجویز می شود. تجویز داروها و پمادها باید توسط متخصص داروساز انجام گیرد. پس اگر به اگزما پوستی دست دچار شده اید و سوالاتی در قالب درمان آن دارید با رزو نوبت مشاوره رایگان دریافت کنید.
