خارش پوست از مشکلات شایع پوستی بسیاری از افراد است. این عارضه می‌تواند به طور قابل توجهی زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد و مشکلاتی نظیر عدم خواب، افزایش استرس و ایجاد ناراحتی را به همراه داشته باشد. در این مقاله از سری مقالات دکتر کاغذی به 10 علت خارش پوست می پردازیم و راه‌هایی برای مقابله با آنها را بررسی می کنیم.
مطالب این مقاله
بررسی شایع ترین علت خارش پوست و درمان
خارش پوست می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. برخی آلرژی ها، عوارض دارویی یا برخی بیماری ها می تواند علت خارش پوست باشد. برای درمان خارش ابتدا باید علت آن را دانسته و با توجه به آن برای درمان اقدام کنید. در ادامه 10 علت اصلی و شایع خارش را بررسی می کنیم و پس از آن به درمان هر کدام از آنها می پردازیم.
1. خشکی پوست
خشکی پوست یکی از علت خارش پوست است. وقتی پوست خشک می‌شود، لایه‌های بیرونی آن به رطوبت کمتری دسترسی دارند و از جمله نشانه‌های آن می‌توان به خارش، ترک‌ها، تنگی و التهاب اشاره کرد. خشکی پوست می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی اتفاق بیفتد. افزایش سن، اثرات نامطلوب محیطی مانند آب و هوای خشک یا سرمای شدید و استفاده از مواد شیمیایی قوی مانند صابون‌ها و محصولات بهداشتی نامناسب از جمله عوامل طبیعی خشکی پوست است.
برخی روش‌های مقابله با خشکی پوست شامل استفاده از مرطوب‌کننده‌ها با عناصر مغذی مانند گلیسیرین و اسید هیالورونیک، انتخاب صابون‌ها و محصولات طبیعی و ملایم، استفاده از آب گرم به جای آب داغ برای شستن پوست و مصرف مواد غذایی با ویتامین‌ها و روغن‌های سالم است. همچنین مصرف مواد ضدآفتاب و محافظت از پوست در برابر اشعه مضر UV نیز می‌تواند خشکی پوست را کاهش دهد. به‌طور کلی توجه به مراقبت‌های پوستی و استفاده از محصولات مناسب می‌تواند به بهبود و تسکین خشکی پوست و در نتیجه کاهش خارش کمک کند.
2. حساسیت نسبت به مواد شیمیایی
حساسیت نسبت به مواد شیمیایی یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند به خارش پوست منجر شود و علت خارش پوست در بسیاری از افراد است. مواد شیمیایی موجود در صابون‌ها، شامپوها، لوسیون‌ها و محصولات بهداشتی دیگر می‌توانند پوست را تحریک کرده و علائمی نظیر خارش، قرمزی، التهاب و ترشحات پوستی را ایجاد کنند. این حساسیت می‌تواند ناشی از مواد مختلفی مانند عطرها، رنگ‌ها، نگهدارنده‌ها و مواد نگهدارنده باشد.
برای کاهش خطر حساسیت پوستی و جلوگیری از مواد شیمیایی، بهتر است از محصولات طبیعی و بدون عطر و رنگ استفاده کنید. مطالعه برچسب محصولات و جستجوی مواد موجود در آنها می‌تواند به شما کمک کند تا از مواد آلرژنی پرهیز کنید.
در صورتی که علائم حساسیت پوستی را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک یا داروساز متخصص پوست مراجعه کنید تا تشخیص دقیق را بگیرید و راهکارهای درمانی مناسب را دریافت کنید. این راهکار های درمانی و داروها ممکن است شامل مصرف آنتی‌هیستامین‌ها، کرم‌های ضد التهاب و اجتناب از مواد شیمیایی آلرژنی باشد.
3. آلرژی
آلرژی به مواد خاص نیز می تواند علت خارش پوست باشد. بسیاری از عوامل آلرژی‌زا مانند غبار، گرده گیاهان، مواد غذایی، حشرات و غیره می‌توانند باعث تحریک پوست شوند و علائمی نظیر خارش، قرمزی، سوزش و تورم را ایجاد کنند.
آلرژی پوستی انواع مختلفی دارد. آلرژی‌های تماسی (از طریق تماس مستقیم با ماده آلرژنی)، آلرژی‌های تنفسی (ناشی از استنشاق آلرژن‌ها) و آلرژی‌های غذایی نمونه های آلرژی است. این آلرژی‌ها می‌توانند در هر سنی اتفاق بیفتند و ناشی از واکنش غیرمنظم سیستم ایمنی بدن به مواد آلرژنی است.
برای مقابله با آلرژی پوستی، ممکن است داروساز متخصص به شما توصیه‌هایی نظیر استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها یا کرم‌های ضدالتهاب را بدهد. در صورت شناسایی آلرژن‌های خاص، اجتناب از آنها می‌تواند کمک کننده باشد.
4. عفونت ها
عفونت‌های پوستی نیز می تواند علت خارش پوست باشد. عفونت‌های قارچی و باکتریایی مانند قارچ‌های پوستی، عفونت‌های قارچی مقاوم به درمان و عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث ایجاد خارش شدیدی در پوست شوند.
علائم عفونت‌های پوستی شامل قرمزی، تورم، خارش، ترشحات و در برخی موارد حتی آفت‌ها و زخم‌های پوستی است. برای درمان عفونت‌های پوستی، بهتر است با داروساز متخصص مشاوره کنید تا تشخیص دقیق انجام دهد و داروها و راهکارهای مناسب را تجویز کند.
علاوه بر درمان دارویی با دستور داروساز، حفظ بهداشت و تمیزی پوست نیز بسیار مهم است. مراقبت مناسب از پوست، اجتناب از به اشتراک گذاشتن اشیاء شخصی مانند حوله و لباس، استفاده از لباس‌های تمیز و تهویه‌ی مناسب برای پوست می‌توانند در پیشگیری از عفونت‌های پوستی کمک کنند.
5. آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی نیز می تواند علت خارش پوست باشد. وقتی پوست به طور مفرط در معرض اشعه‌های مضر آفتاب قرار می‌گیرد، پوست آسیب می‌بیند و در پاسخ به این آسیب، خارش و التهاب شروع می‌شود.
علائم آفتاب سوختگی شامل قرمزی پوست، درد، سوزش و خارش است. برای کاهش خارش پس از آفتاب سوختگی، می‌توانید اقداماتی مانند استفاده از لوسیون‌ها و کرم‌های آفتاب‌سوختگی با خواص آرامش‌بخش و ترمیم‌کننده پوست را انجام دهید. موادی مانند آلوئه‌ورا، کالندولا و ویتامین‌های A و E می‌توانند به کاهش التهاب و خارش پوست کمک کنند.
6. بیماری پوستی
بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و درماتیت می‌توانند علت خارش پوست باشند. این بیماری‌ها ممکن است به صورت مزمن و مداوم باشند و در برخی موارد ممکن است با خارش شدیدی همراه شوند.
- اگزما (درماتیت آتوپیک): اگزما یک نوع بیماری التهابی پوستی بوده که با خارش و التهاب در مناطق مختلف پوست همراه است. درمان آن شامل استفاده از کرم‌ها و محافظت‌کننده‌های پوستی، مرطوب‌کننده‌ها و در موارد شدیدتر، داروهای ضدالتهابی است.
- پسوریازیس: پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی که با تشکیل لکه‌ها و خارش در پوست که ناشی از تورم و سرعت بالای تجدد سلول‌های پوست است. درمان آن شامل استفاده از کرم‌ها و شامپوهای ضدقارچ و داروهای سیستمیک می‌شود.
- درماتیت: بیماری التهاب پوستی که می‌تواند ناشی از تماس با آلرژن‌ها، مواد تحریک‌کننده و عفونت‌ها باشد. درمان آن شامل استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های ضدالتهاب، محصولات مرطوب‌کننده و در موارد شدیدتر، داروهای ضدالتهابی است.
بیماری پوستی
7. تنش و استرس
تنش و استرس نیز می تواند علت خارش پوست باشد یا آن را تشدید کند. برخی افراد که در شرایط تنش و استرس قرار می‌گیرند، سیستم اعصاب درونی آنها تحریک شده و این موضوع باعث افزایش خارش پوست می شود.
استرس می‌تواند باعث تغییر در عملکرد سیستم ایمنی بدن شود و راه‌های تنفسی و عروقی را تحت تأثیر قرار دهد. این موارد می‌توانند باعث تحریک پوست شده و خارش را افزایش دهند.
برای کاهش تنش و استرس و کنترل خارش پوست می‌توانید از روش‌های مدیریت استرس مانند مراقبت از خود، تمرینات یوگا، ماساژ، تنفس عمیق و فعالیت‌های آرام‌بخش استفاده کنید.
8. پوشش نامناسب
پوشش نامناسب می‌تواند به یکی دیگر از علت خارش پوست تبدیل شود. استفاده از پوشاکی که از جنس نامناسب و نفاذ ناپذیر هستند، می‌تواند منجر به تعریق بیش از حد و به‌وجود آمدن رطوبت در پوست شود و در نهایت پوست را به خارش تحریک کند. استفاده از لباس‌هایی که پوست را تحت فشار قرار می‌دهند یا اصطکاک بیش از حدی روی پوست ایجاد می‌کنند می‌تواند به خارش پوست منجر شود.
برای جلوگیری از خارش پوست ناشی از پوشش نامناسب، بهتر است از لباس‌های تنفس‌پذیر و نرم استفاده کنید. انتخاب پارچه‌های طبیعی و مرطوب‌کننده‌های طبیعی می‌تواند به کاهش خطر خارش کمک کند. همچنین پوشیدن لباس‌های مرتب و مناسب و جلوگیری از مصرف مواد شیمیایی قوی در شستشوی لباس‌ها نیز توصیه می‌شود.
9. عوامل محیطی
عوامل محیطی می‌توانند به عنوان یکی از علت خارش پوست عمل کنند. مواد و شرایط محیطی مانند هوا و آب آلوده، آب و هوای خشک، سرمای شدید، گرما و تابش مستقیم آفتاب می‌توانند باعث خشکی و تحریک پوست شوند و در نتیجه خارش را ایجاد کنند.
آلودگی هوا و آب می‌توانند ذرات و مواد آلرژنی را در بر داشته باشند که هنگام تماس با پوست، تحریک و خارش پوست را به وجود آورند. هوا و آب خشک نیز می‌توانند باعث خشک شدن پوست شوند و خارش را تشدید کنند.
برای کاهش خطر خارش پوست ناشی از عوامل محیطی، می‌توانید از روش‌هایی مانند استفاده از مرطوب‌کننده‌های هوا، استفاده از آب گرم به جای آب داغ برای شستشو، استفاده از محصولات ملایم و طبیعی برای بهداشت پوست و استفاده از محافظت‌کننده‌های پوستی در برابر تابش مستقیم آفتاب استفاده کنید.
10. حساسیت به برخی داروها
حساسیت به برخی داروها نیز می‌تواند یکی از عوامل و علت خارش پوست باشد. برخی افراد ممکن است به برخی از داروها حساسیت داشته باشند که باعث واکنش آلرژیک در پوست شده و خارش را تجربه کنند. این واکنش‌ها می‌توانند از ساده‌ترین خارش و قرمزی تا علائم شدید‌تری نظیر آفت‌ها، سوزش و ترشحات پوستی در بر داشته باشد.
داروهایی که می‌توانند باعث حساسیت و خارش پوست شوند شامل آنتی‌بیوتیک‌ها، ضدالتهاب‌ها، آسپرین، آنتی‌هیستامین‌ها، روشن کننده‌ها برخی از داروهای دیگر هستند.
در صورت تجربه خارش پوستی پس از مصرف داروها، بهتر است با داروساز متخصص مشورت کنید. داروساز با توجه به دانش خود در زمینه دارو می‌تواند تشخیص دقیق را بر اساس علائم و سابقه پزشکی شما بگیرد و راهکارهای درمانی مناسب را تجویز کند. اگر برخی از داروها برای شما حساسیت ایجاد می‌کنند، داروساز ممکن است داروهای جایگزین را توصیه کند.
جمع بندی
در این مقاله از سری مقالات دکتر کاغذی به علت خارش پوست پرداختیم و روش های درمانی را با توجه به علل خارش بررسی کردیم. شایع ترین علت خارش می تواند شامل حساسیت به مواد خاص، برخی بیماری های پوستی، احساسیت به دارو، عفونت ها و خشکی پوست باشد. برای مقابله باید ابتدا علل خارش را پیدا کنید و سپس راه های درمانی را پیش بگیرید. برای تشخیص دقیق همین حالا بهترین زمان را رزو کرده و مشاوره رایگان دریافت کنید.
