یکی از انواع بیماری پسوریازیس، پسوریازیس ناخن است که علائم خاص خود را بر روی ناخن های دست و پا نشان می دهد. این نوع پسوریازیس به صورت مزمن علائمی مانند تغییر رنگ، تغییر شکل و خشکی ناخن ها می شود. پس اگر شما هم چنین علائمی در ناخن مشاهده می کنید، در ادامه این مقاله از سری مقالات دکتر کاغذی با ما همراه باشید. در این مقاله قصد داریم تا علل، نشانه ها و راهکارهای درمانی پسوریازیس در ناخن را بررسی کنیم.
مطالب این مقاله
علت پسوریازیس ناخن
علت این اختلال به طور اصلی به افراز غیرطبیعی و زیاد سلول های پوستی مرتبط است. در افراد سالم، سلول های پوستی به طور طبیعی درون ناخن به روزرسانی و حذف می شوند. اما در افرادی که دچار پسوریازیس ناخن شده اند این فرآیند به نحوی به مرحله غیرطبیعی افتاده و سلول های پوستی به ناخن نفوذ می کنند.
عوامل مختلفی می تواند باعث این مشکل شود. این عوامل شامل ژنتیک، کاهش عملکرد سیستم ایمنی، استرس، عدم تعادل هورمونی و حتی عوامل محیطی مانند آسیب ناخن یا عفونت های قارچی می شود. در اثر این فرآیند، ناخن ها ضخیم تر شده و ترک ها و شکستگی هایی را تجربه می کنند. تشخیص دقیق علت این اختلال نیازمند مشاوره با پزشک داروساز است.
علائم پسوریازیس ناخن
علائم این نوع بیماری پسوریازیس می تواند بر اساس شدت و نوع آن متفاوت باشد. در ادامه به توضیح علائم پسوریازیس ناخن می پردازیم تا در تشخیص و درمان به شما کمک کند:
- بی رنگ شدن ناخن: در این نوع پسوریازیس پوست زیر ناخن ها تغییر رنگ می دهد و معمولاً به رنگ سفید، نارنجی یا زرد تغییر می کند. این تغییرات رنگ زیبایی ناخن ها را از بین میبرند و نشانه ای از اختلال در رشد سلول های پوستی است.
- ایجاد حفره: در اثر پسوریازیس حفره ها و سوراخ هایی در داخل ناخن ایجاد می شود. این حفره ها ممکن است ناخن را ناهموار و ناصاف کنند و به وضوح دیده شوند.
- تغییر در ساختار ناخن: ناخن ها تحت تأثیر پسوریازیس تغییراتی در ساختار خود می کنند. این تغییرات معمولاً شامل ایجاد شیارهای افقی روی ناخن ها، ضخیم شدن ناخن و تغییر شکل ظاهری ناخن می شوند.
علاوه بر این، برخی از افراد با پسوریازیس ناخن ممکن است احساس ناراحتی، شکنندگی یا حتی درد در محدوده ناخن ها داشته باشند. این علائم می توانند در کنار تغییرات ظاهری ناخن، کیفیت زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهند.
بیماری پسوریازیس ناخن در کودکان
پسوریازیس ناخن در کودکان نیز همانند بزرگسالان ظاهر می شود و باعث خشکی و لکه های پوستی روی بدن می گردد. این بیماری در نوجوانان و کودکان می تواند با تغییراتی در ناخن ها از جمله تغییر رنگ ناخن، سوراخ شدن یا فرورفتگی، خارش، درد و ناراحتی و پوسته شدن ناخن همراه باشد.
درمان پسوریازیس ناخن پا و دست
برای درمان پسوریازیس روش های مختلفی وجود دارد که داروساز یا پزشک برای هر فردی با توجه به نوع و شدت بیماری بهترین روش را پیشنهاد می کند. اما مهم ترین و تاثیرگزارترین راهکار برای درمان استفاده از پمادها یا داروهای مناسب است. در ادامه به روش های درمان پسوریازیس ناخن به صورت کامل می پردازیم:
1. استفاده از کورتیکواستروئیدها
کورتیکواستروئیدها یکی از روش های اصلی درمان پسوریازیس ناخن، به منظور کنترل التهاب و علائم این بیماری است. کورتیکواستروئیدها گروهی از داروهای موضعی هستند که اثر ضد التهابی دارند و به کاهش التهاب، خارش و تورم در ناخن ها و پوست اطراف آنها کمک می کنند. این داروها معمولاً شامل موادی مانند بتامتازون، فلوکینولن، یا سینولید هستند.
استفاده از کورتیکواستروئیدها باید تحت نظر داروساز متخصص صورت گیرد؛ زیرا استفاده نادرست و طولانی مدت ممکن است باعث عوارض جانبی از جمله ضعیف شدن ناخن، ترک های پوستی یا تغییر در رنگ پوست شود. داروساز معمولاً میزان و نحوه استفاده از این داروها را تعیین کرده و به تدریج ممکن است دوز را کاهش یا افزایش دهد تا به بهترین نتیجه برسد.
2. پمادهای پسوریازیس ناخن
پمادهای مخصوص پسوریازیس به عنوان یکی از روش های درمانی این بیماری، مواد فعال خاصی را در ترکیب خود جای داده و به منظور کنترل علائم پسوریازیس ناخن به کار می روند. این پمادها معمولاً حاوی موادی همچون سالیسیلیک اسید، کلسیپوتریول، تاکرولیموس یا دیگر مواد ضد التهاب و آنتی فانگال هستند.
پمادهای پسوریازیس از طریق جذب مواد فعال خود توسط پوست و ناخن به محل اثر مستقیماً اعمال می شوند. این مواد معمولاً به تنظیم رشد سلول های پوستی و کاهش التهاب کمک می کنند. سالیسیلیک اسید به عنوان یک مواد آنتی آئیچ و ضد التهاب شناخته می شود که به کاهش خشکی و تراکم ناخن کمک می کند. همچنین کلسیپوتریول یک ترکیب حاوی ویتامین D موثر در تنظیم رشد سلول های پوستی ناخن است.
استفاده از پمادهای پسوریازیس ناخن ممکن است به صورت مکمل با دیگر روش های درمانی نظیر کورتیکواستروئیدها یا نور درمانی انجام شود. همچنین مهم است که تداوم استفاده از این پمادها تحت نظر داروساز باشد تا بهترین نتایج درمانی به دست آید و عوارض جانبی احتمالی کاهش یابد. بیماران باید دستورات داروساز را رعایت کنند و در صورت وجود هر گونه ناراحتی یا تغییرات ناخن، به داروساز خود گزارش دهند.
3. نور درمانی
نور درمانی یا PUVA به عنوان یک روش درمانی مؤثر برای پسوریازیس ناخن شناخته می شود. این روش از ترکیب دو عامل یعنی پسوریالن (یک ترکیب حاوی ماده حساس کننده به نور) و تابش اشعه UV-A تشکیل شده است. با تنظیم دقیق جلسات درمانی، این ترکیب موجب کاهش سلول های پوستی زیاد و ضخیم در ناخن شده و باعث بهبود علائم پسوریازیس می شود. این روش تحت نظر پزشکان متخصص پوست اجرا می شود و نیاز به مراقبت های خاص در خارج از محیط کلینیکی دارد.
4. مراقبت های لازم از ناخن ها
مراقبت های لازم از ناخن ها یک جزء مهم از درمان پسوریازیس ناخن است که به افزایش سلامت و کاهش علائم بیماری کمک می کند. برنامه مراقبتی شامل موارد زیر است:
- تمیز نگه داشتن ناخن ها یکی از موارد مهم مراقبتی است. شستشوی منظم و ملایم ناخن ها با استفاده از مواد نرم و بدون الکل به درمان و پیشگیری پسوریازیس کمک می کند.
- استفاده از پماد یا کرم های مرطوب کننده حاوی مواد مانند آلوئه ورا یا ویتامین E نیز می تواند به بهبود وضعیت ناخن کمک کند.
- هنگام استفاده از محصولات آرایشی و لاک ناخن، انتخاب محصولات ملایم و غیرحاوی مواد شیمیایی تحریک کننده برای جلوگیری و درمان پسوریازیس بسیار مهم است.
این مراقبت ها به صورت مکمل با داروها و درمان های دیگر مورد استفاده قرار گرفته و تاثیر بسیار زیادی در درمان دارد.
5. مشاوره با داروساز یا پزشک
یکی از مراحل حیاتی در درمان پسوریازیس ناخن، مشاوره با داروساز یا پزشک است. داروسازان به عنوان متخصصان مسلط به داروها و درمان های مرتبط با پوست، می توانند بیماران را درباره استفاده از داروها یا پمادهای مناسب با کمترین عوارض جانبی یا بدون عوارض راهنمایی کنند.
داروسازان با بررسی دقیق و شناخت عمیق از وضعیت بیمار، میزان شدت بیماری و شرایط فردی، می توانند تجویزاتی را ارائه دهند که بهینه و کارآمد باشند. داروسازان همچنین مسئولیت آموزش بیمار درباره نحوه صحیح استفاده از دارو یا پمادها را دارند و نکات مهمی را مطرح می کنند تا بیمار بتواند به درستی از داروها یا پمادها استفاده کند. از این رو برای دریافت مشاوره دارویی رایگان می توانید وارد صفحه زیر شوید و بهترین زمان را رزرو کنید.
پیشگیری از پسوریازیس ناخن
با رعایت برخی نکات ساده به راحتی می توان از پسوریازیس پیشگیری کرد. در واقع با اقدامات ایمنی و مراقبت های پوستی مرتبط با ناخن، می توان از ظهور و شدت این اختلال جلوگیری کرد. در زیر به چند مورد از راهکارهای پیشگیری از پسوریازیس ناخن بررسی شده است:
- مراقبت بهداشتی ناخن: تمیز و سالم نگه داشتن ناخن در پیشگیری از بیماری های احتمالی بسیار مهم است. شستشوی دوره ای ناخن ها با استفاده از مواد نرم و خالی از الکل، باعث جلوگیری از برخی بیماری ها مانند پسوریازیس و قارچ ناخن می شود.
- استفاده از مرطوب کننده: استفاده از مرطوب کننده بر روی ناخن و پوست اطراف آن می تواند به حفظ رطوبت و ارتقاء سلامت ناخن ها کمک کند. این اقدام باعث کاهش خشکی و ترک خوردگی ناخن ها می شود.
- جلوگیری از آسیب های مکانیکی: استفاده از دستکش هنگام انجام کارهای خطرناک یا آسیب زا به ناخن ها، از شکستگی و آسیب رساندن به ناخن ها جلوگیری می کند. همچنین از تراشیدن یا قلمکاری ناخن ها به شدت خودداری کنید؛ زیرا باعث آسیب به ناخن ها می شود که در نتیجه می تواند باعث بیماری مانند پسوریازیس شود.
- انتخاب محصولات آرایشی ملایم: در انتخاب لاک یا محصولات آرایشی برای ناخن، مطمئن شوید که این محصولات آرایشی ملایم و بدون مواد شیمیایی تحریک کننده هستند. از محصولات با فرمولاسیون های نرم و کم تحریک استفاده کنید.
- تغذیه سالم: تغذیه سالم باعث تقویت ناخن ها و حفظ سلامت پوست می شود. مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین A ، C، D و اسیدهای چرب امگا-3 به تقویت ساختار ناخن و پیشگیری از خشکی آنها کمک می کند.
جمع بندی
پسوریازیس ناخن یک بیماری پوستی مزمن و التهابی است که ناخن و اطراف آن را درگیر می کند. علائم آن شامل تغییر رنگ ناخن، حفره ها و تغییر در ساختار ناخن می شود. درمان شامل استفاده از کورتیکواستروئیدها، پمادهای ضد التهاب، نور درمانی و مراقبت از ناخن است. مشاوره با داروساز یا پزشک برای انتخاب بهینه ترین روش درمانی و پیشگیری از عوارض جانبی بسیار مهم است.
سوالات متداول درباره پسوریازیس ناخن
تا اینجا با بیماری پسوریازیس که در ناخن ها ظاهر می شوند، آشنا شده ایم، اما با این حال ممکن است سوالاتی برای شما پیش بیاید. از این رو مهم ترین و متداول ترین سوالات در باره این بیماری را آورده و به آنها پاسخ داده ایم.
1. آیا پسوریازیس خطرناک است؟
پسوریازیس ناخن یک بیماری مزمن است اما خطرناک نیست. اگرچه بیشتر افراد با پسوریازیس از لحاظ فیزیکی مشکلات محدودی دارند، اما این بیماری به صورت کلی بر روی زندگی روزمره و کیفیت آن تاثیر میگزارد. برخی افراد ممکن است به دلیل ظاهر ناخن ها در افتراق اجتماعی با مشکلات مواجه شوند. علاوه بر این در صورتی که پسوریازیس ناخن با سایر بیماری ها همراه شود، مانند پسوریازیس پوستی، می تواند تأثیرات جدی تری داشته باشد.
2. تفاوت قارچ ناخن و پسوریازیس ناخن چیست؟
قارچ ناخن و پسوریازیس ناخن دو مسئله متفاوت هستند. قارچ ناخن یک عفونت قارچی است که به علت رطوبت و گرمای زیاد محیط ناخن ایجاد می شود. علائم آن شامل تغییر رنگ ناخن، پارگی، ضخیم شدن و تغییر در شکل ناخن است. درمان قارچ ناخن عمدتاً شامل مصرف داروهای ضد قارچ و استفاده از محلول ها و کرم های مخصوص می شود.
در مقابل پسوریازیس ناخن یک بیماری التهابی است که ناخن و اطراف آن را درگیر می کند. این بیماری با علائمی مانند تغییر رنگ ناخن، حفره ها و تغییر در ساختار ناخن همراه است. درمان پسوریازیس شامل استفاده از کورتیکواستروئیدها، پمادهای ضد التهاب، نور درمانی و مراقبت های خاص از ناخن می شود.
3. چگونه می توان عوارض جانبی درمان پسوریازیس ناخن را کاهش داد؟
این یکی از سوالات رایج است زیرا بسیاری از افراد نگران عوارض جانبی ممکن در اثر درمان هستند. برای کاهش عوارض جانبی، مهم است که به دقت دستورات پزشک یا داروساز را دنبال کرده و هرگونه نگرانی یا علائم جانبی را به داروساز اطلاع دهید. استفاده صحیح از داروها و پمادها، نظارت مداوم توسط تیم درمانی و گزارش هر تغییر یا مشکل به داروساز، می توانند به کاهش عوارض جانبی کمک کنند.