قرص فاموتیدین چیست؟ هر آنچه باید درباره این قرص بدانید

قرص فاموتیدین یک داروی ضد اسید معده است که برای درمان برخی از مشکلات گوارشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو از خانواده آنتاگونیست‌های گیرنده H2 بوده و با کاهش تولید اسید معده به تسکین علائم مرتبط با اختلالات معده کمک می‌کند. فاموتیدین به ‌طور گسترده برای درمان زخم‌های معده مخصوصا دوازدهه، اسیدزدگی معده و علائم گوارشی ناشی از گردش اسید به مری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو معمولاً به ‌عنوان داروی انتخابی در مواردی از جمله درمان علائم گرفتگی معده و ارتجاع معده نیز به کار می‌رود. اگر قصد مصرف فاموتیدین دارید یا در حال مصرف هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا با تمام نکات این دارو آشنا شویم.

قرص فاموتیدین برای چه کسانی تجویز می شود؟

تجویز این قرص بسته به شرایط هر فرد می تواند متفاوت باشد اما به طور کلی قرص فاموتیدین (Famotidine) برای کسانی که مشکلات مربوط به افزایش اسید معده دارند، تجویز می‌ شود. این دارو به عنوان یک مهار کننده بازجذب هیستامین H2 عمل کرده و اسید معده را کاهش می‌دهد. از این دارو در درمان موارد زیر استفاده می‌شود:

• زخم معده و دوازدهه‌: قرص فاموتیدین به عنوان یکی از داروهای موثر در درمان زخم معده و دوازدهه (دیواره‌های داخلی معده و دوازدهه) استفاده می‌شود. این دارو به دلیل تاثیر مثبت بر روی سطح اسید معده، به کاهش التهاب و بهبود زخم‌ها کمک می‌کند.
• برخی از مشکلات گوارشی: فاموتیدین می‌تواند در درمان برخی مشکلات گوارشی مانند ارجاع برگشتی (رفلاکس) اسید معده به مری و درمان علائم مربوط به آن مفید باشد.
• افتراق اسید معده در بیماران که نیاز به حفاظت از مخاط معده دارند: در برخی بیماران ممکن است اسید معده به مخاط معده آسیب بزند و نیاز به حفاظت از مخاط داشته باشند. در این موارد، قرص فاموتیدین به عنوان یک داروی پیشنهادی برای کاهش اسید معده و حفاظت از مخاط معده استفاده می‌شود.
• کاهش احتمال تشکیل زخم‌های استرسی: بیماران بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه یا مردمک ‌های جراحی ممکن است به علت استرس شدید و عوامل دیگر با خطر زخم ‌های استرسی مواجه شوند. داروی فاموتیدین در این موارد برای کاهش اسید معده و کاهش احتمال تشکیل زخم ‌های استرسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

  

بهترین زمان مصرف قرص فاموتیدین

بهترین زمان مصرف این دارو به صورت مناسب و توصیه شده توسط پزشک یا داروساز تعیین می‌شود. معمولاً، مصرف فاموتیدین 30 دقیقه قبل از وعده ‌های غذایی، برای کاهش اثرات اسید معده و درمان زخم‌های معده، توصیه می‌شود.

این زمان مصرف به میزان دارو، علت بیماری و وضعیت بیمار بستگی دارد. با این حال، بهتر است همواره توصیه‌ها و دستورات داروساز را رعایت کنید و تغییرات در دوز و زمان مصرف فاموتیدین را بدون مشورت داروساز انجام ندهید.

تداخل دارویی قرص فاموتیدین

داروی فاموتیدین ممکن با برخی داروهای دیگر تداخل داشته باشد. در جدول زیر برخی از داروهایی که می تواند با این قرص تداخل داشته باشد بررسی شده است. در صورتی که داروهای زیر را با فاموتیدین به صورت همزمان مصرف می کنید فورا با داروساز متخصص مشورت کنید.  توجه داشته باشید که تنها داروساز می تواند دوز و دارویی را اضافه یا کم کند، پس بدون مشورت به صورت خودسرانه هیچ اقدامی نکنید.

هشتارهای لازم قبل از مصرف فاموتیدین

پیش از مصرف این قرص فاموتیدین توصیه های مهمی وجود دارد که باید رعایت شوند. در زیر برخی از این توصیه ها و هشتارها بررسی شده است. پس برای شما واجب است تا قبل از مصرف این دارو موارد زیر را بدانید و از آنها پیروی کنید:

1. نارسایی کلیوی: بیمارانی که به نارسایی کلیوی مبتلا هستند، قبل از مصرف این دارو حتما باید احتیاط کنند. برای افراد با نارسایی کلیوی متوسط تا شدید (تخمینی کمتر از 50 میلی لیتر در دقیقه)، دوز دارو باید با دقت تنظیم شود.
2. فاصله QT :در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، افزایش طولانی شدن فاصله QT که می‌تواند به مشکلات قلبی منجر شود، به ندرت گزارش شده است. این موضوع ممکن است ناشی از عدم تنظیم صحیح دوز یا فواصل دوزی باشد.
3. عوارض جانبی سیستم عصبی مرکزی (CNS): افراد مبتلا به نارسایی کلیوی متوسط تا شدید ممکن است با عوارضی مانند گیجی، هذیان، توهم، بی‌حسی، بی‌قراری، تشنج و بی‌حالی مواجه شوند. به علت سطح بالای فاموتیدین در بیماران با نارسایی کلیوی، تنظیم دقیق دوز در این افراد بسیار مهم است.
4. ارزیابی بدخیمی معده: توصیه می شود که در بیماران بزرگسالی که پس از درمان با قرص فاموتیدین، به میزان کمتری از توقعات پاسخ می‌دهند یا علائم اولیه بیماری بدخیمی معده دارند، ارزیابی دقیق تری انجام شود.
5. سن و نارسایی کلیوی/کبدی: خطر وضعیت سردرگمی با مصرف داروی فاموتیدین در سن بالای 50 سال یا در افراد با نارسایی کلیوی یا کبدی بیشتر است.
6. کمبود ویتامین B12 : مصرف طولانی مدت قرص فاموتیدین ممکن است منجر به کمبود ویتامین B12 شود. به ویژه در زنان و افراد جوان‌تر از 30 سال، نیاز به ارزیابی و ممکن است نیاز به مکمل‌گیری با ویتامین B12 وجود داشته باشد.
7. علائم خطرناک: در صورتی که علائمی مانند مشکل در بلع، استفراغ خون، داشتن مدفوع خونی یا سیاه رخ دهد، نباید از داروهای خرد شده بدون مشورت پزشک مصرف کنید.
8. تعاملات دارویی: در صورتی که از داروهای دیگر هم استفاده می‌کنید، حتماً با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید تا تعاملات دارویی ممکن را بررسی کنید.
9. تغییرات سبک زندگی: اصلاح سبک زندگی مانند کاهش استرس، ترک سیگار، محدود کردن مصرف الکل و تغییرات در رژیم غذایی می‌تواند به بهبود عملکرد داروی فاموتیدین کمک کند.
10. تنظیم دقیق دوز: حتماً دوز دارو را طبق دستور داروساز مصرف کنید و در صورتی که یک نوبت را فراموش کردید، اگر به نوبت بعدی نزدیک هستید دارو را مصرف نکنید. اما اگر مدت زمان نوبت بعدی طولانی تر باشد، باید دارو را مصرف کنید.

عوارض جانبی ممکن داروی فاموتیدین

مصرف قرص فاموتیدین ممکن است عوارض جانبی مختلفی به همراه داشته باشد. بیشترین عوارض جانبی به صورت سردرد (4.7%)، اسهال (1.7%)، سرگیجه (1.3%) و یبوست (1.2%) گزارش شده‌اند. همچنین علائم دیگر نیز ممکن است رخ دهد که در صورت شدت یا پیشرفت، نیازمند مراجعه به پزشک است.

بسیاری از افراد از این دارو بدون مشکلات جدی استفاده می‌کنند، اما در صورت تجربه هر یک از علائم جدی زیر، باید به پزشک یا داروساز مراجعه کنید:

• کبودی یا خونریزی آسان
• علائم عفونت که بهبود نمی‌یابند، از جمله گلودرد مزمن، تب و لرز
• تغییرات ذهنی مانند بی‌قراری، گیجی و افسردگی
• توهم‌ های شنیداری یا بینایی
• ضربان قلب نامنظم، سرگیجه شدید یا تشنج
• تورم یا خارش پوست، به ویژه در مناطق زبان و گلو
• سرگیجه شدید
• مشکل در تنفس

علاوه بر این، برخی عوارض دیگر نیز ممکن است در اثر مصرف داروی فاموتیدین رخ دهند. این عوارض شامل تب، خستگی، تغییرات در ضربان قلب، اختلالات گوارشی مانند استفراغ، ناراحتی شکمی و خشکی دهان و همچنین مشکلات اسکلتی عضلانی و اختلالات عصبی/روانی مثل تشنج ‌ها، تغییرات روانی و ناتوانی جنسی هستند.

با توجه به اینکه قرص فاموتیدین ممکن است باعث عوارض جانبی گوناگون شود، پیشنهاد می‌شود که در صورت تجربه هر گونه علائم ناخواسته یا نگرانی، با داروساز یا پزشک مشورت کنید.

جمع بندی

در این مقاله از سری مقالات دکتر کاغذی به داروی فاموتیدین پرداختیم و تمام نکات این قرص را بررسی کردیم. در واقع قرص فاموتیدین برای جلوگیری از اسید معده برای بیماران تجویز می شود. بیمارانی به زخم معده به دلیل افزایش اسید معده دچار شده اند یا کسانی که از برگشت اسید معده به مری (ریفلاکس) رنج میبرند، فاموتیدین می تواند گزینه خوبی برای آنها باشد.

این دارو اگر به درستی تجویز نشود یا در زمان مناسبی مصرف نشود می تواند باعث عوارض جانبی به همراه داشته باشد. تداخلات دارویی یکی دیگر از بحث های این قرص است. در واقع باید در هنگام تجویز و مصرف به داروهای دیگر توجه کرد. پس حتما قبل از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا با کمترین عوارض بیشترین نتیجه حاصل شود.

منبع: www.reference.medscape.com