قرص پروپرانولول که با نام های دیگر مانند پرانول یا پرانولول نیز شناخته می شود یک مسدود کننده بتا است. این دارو با مسدود کردن بتا باعث درمان فشار خون بالا، میگرن، فئوکروموسیتوم، آریتمی فوق بطنی یا لرزش دست مورد استفاده قرار می گیرد. پروپرانولول با کنترل فشار خون باعث جلوگیری از سکته مغزی و سکته قلبی می شود. اما مصرف نادرست و بدون توجه به توصیه های داروساز استفاده از این دارو می تواند عوارض جانبی خطرناکی به همراه داشته باشد. برای جلوگیری از عوارض جانبی و مصرف ایمن با فردی متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات کامل درباره مصرف، عوارض و تداخل دارویی پروپرانولول در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
دکتر کاغذی با هدف کمک به بیماران و درمان بهتر آنها مشاوره دارویی رایگان ارائه می دهد. برای دریافت رزرو نوبت وارد صفحه زیر شوید. در زمان رزور شده خانم دکتر با شما تماس خواهند گرفت.
مطالب این مقاله
قرص پروپرانولول چیست؟
قرص پروپرانولول یک مسدودکننده گیرنده بتا آدرنرژیک غیرانتخابی است. این دارو با مهار رقابتی گیرنده های بتا۱ و بتا۲ باعث کنترل ضربان قلب، انقباض میوکارد و کاهش نیاز به اکسیژن میوکارد می شود. در نتیجه این عمل باعث کاهش فشار خون می شود.
نحوه استفاده از قرص پروپرانولول
قبل از مصرف قرص پروپرانولول ابتدا راهنمای دارویی و بروشور دستورالعمل که توسط داروساز ارائه شده است را به دقت مطالعه کنید. اما به طور کلی این دارو معمولا 2 بار در روز با توجه به نوع و شدت بیماری در دوز های مختلف مصرف می شود. این دارو باید حین غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف شود.
پروپرانولول به صورت خوارکی به شکل قرص مصرف می شود. پس قرص را نجوید، خورد نکنید و به صورت کامل با یک لیوان آب ببلعید. برای این دارو را بدون عوارض یا کمترین عوارض مصرف کنید، داروساز یا پزشک دوز مصرفی را به تدریج افزایش می دهد. همچنین اگر از داروهای کاهش دهنده کلسترول (رزین های متصل به اسید صفراوی مانند کلستیرامین یا کلستیپول)، استفاده می کنید، پروپرانولول را حداقل 1 ساعت قبل یا حداقل 4 ساعت بعد از این داروها مصرف کنید.
کاربرد + دوز مصرف قرص پروپرانولول
دوز مصرفی این دارو با توجه به بیماری، سن و پاسخ به درمان برای شما توسط داروساز تجویز و مشخص می شود. اما به طور کلی می خواهیم دوزهای مصرفی را با توجه به کاربرد پروپرانولول بررسی کنیم:
- فشار خون: مصرف درست این دارو برای کاهش فشار خون در ابتدای مصرف هر 12 ساعت یک عدد قرص 40 میلی گرم است. در ادامه هر 3 الی 7 روز ممکن است دوز شما افزایش یابد. در ادامه دوز مصرفی برای کنترل فشار خون هر 12 الی 8 ساعت یک عدد قرص 80-240 میلی گرم است.
- حداکثر دوز مجاز: 640 میلی گرم
- میگرن: مصرف درست قرص پروپرانولول برای پیشگیری از سردرد میگرنی در ابتدای مصرف روزانه یک عدد قرص 80 میلی گرم است. در ادامه مصرف ممکن است 20-40 میلی گرم در روز هر 3-4 هفته افزایش یابد.
- حداکثر دوز مجاز: 160-240 میلی گرم
- نکته: اگر پس از 6 هفته پاسخ رضایت بخشی مشاهده نشد، درمان را با مشورت با داروساز قطع کنید.
- آنژین: دوز مناسب این دارو برای کاهش فراوانی آنژین و افزایش تحمل ورزش در بیماران مبتلا به آنژین مزمن هر 6-12 ساعت یک عدد قرص 80 الی 320 میلی گرم است.
- فئوکروموسیتوم: 30-60 میلی گرم در روز
- تنگی زیرآئورت هیپرتروفیک: هر 6 یا 8 ساعت یک عدد قرص20-40 میلی گرم
- آریتمی فوق بطنی: 10-30 میلی گرم هر 6-8 ساعت
- مدیریت لرزش اساسی خانوادگی یا ارثی: در ابتدای مصرف هر 12 ساعت یک عدد قرص 40 میلی گرم در ادامه برای کنترل و مدیریت لرزش ممکن است دوز این دارو به 120-320 میلی گرم هر 12 یا 8 ساعت افزایش یابد.
- پیشگیری از خونریزی واریس: در ابتدای مصرف، یک عدد قرص 10-60 میلی گرم هر 8 ساعت است.
پروپرانولول 10
عوارض جانبی داروی پروپرانولول
مصرف قرص پروپرانولول ممکن است عوارضات جانبی به همراه داشته باشد. اگر این دارو را بدون مشورت با پزشک یا داروساز به صورت خودسرانه مصرف کنید، در این حالت خطر عوارض جانبی به شدت افزایش می یباد. پس بهتر است با فردی متخصص مشورت کرده و به توصیه های او عمل کنید. اما اگر پس از مصرف هر گونه علائم در وضعیت خود مشاهده کردید، فورا به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. برخی از شایع ترین عوارض های جانبی شامل:
- تطبیق بدن با دارو
- سرگیجه
- سبکی سر یا خستگی
- اسهال
- درد معده/شکم
- کاهش اشتها
- استفراغ
- مشکلات خواب
- رویاهای غیرعادی
- رنگ پریدگی/آبی/بنفشی شدن پوست
- ضربان قلب بسیار آهسته یا نامنظم
- کاهش قند خون (هیپوگلیسمی)
- تعریق ناگهانی
- لرزش
- تاری دید
- تشنج یا ضعف
- احتمال سکته مغزی
- واکنش های آلرژیک جدی مانند خارش، تورم، تشنج و مشکلات تنفسی
تداخل دارویی قرص پروپرانولول
تداخل دارویی می تواند خطر عوارض جانبی را افزایش داده یا نحوه عملکرد داروها را تغییر دهد. پس اگر در کنار قرص پروپرانولول داروی دیگری مصرف می کنید، لیست این داروها (شامل داروهای نسخه‌ای/بدون نسخه و محصولات گیاهی) را با داروساز متخصص به اشتراگ بگذاید. اگر بین داروهای شما تداخل وجود داشته باشد، داروساز می تواند داروی دیگری را جایگزین یا نحوه استفاده آن را تغییر دهد. به یاد داشته باشید که هیچ دارویی بدون تأیید داروساز به صورت خودسرانه تغییر یا متوقف نکنید. در جدول زیر برخی از داروهایی که می توانند با پرورانولول تداخل داشته باشند، آماده است:
| نام دارو | تاثیر تداخل دارویی |
| اپی نفرین | افزایش اثرات فشار خون و ضربان قلب |
| فینگولیمود | افزایش خطر عوارض گوارشی مانند اسهال و درد معده/شکم |
| کینیدین | افزایش خطر عوارض جانبی قلبی مانند ضربان قلب نامنظم |
| ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین) | کاهش سطح پروپرانولول در بدن و کاهش اثرات درمانی آن |
| فزولینتانت | افزایش سطح پروپرانولول در بدن و افزایش اثرات آن |
| پروپافنون | افزایش خطر عوارض جانبی مانند سرگیجه و خستگی |
| تیوریدازین | افزایش خطر عوارض قلبی مانند ضربان قلب نامنظم |
توصیه ها و موارد احتیاط در مصرف پروپرانولول
برای مصرف ایمل و بدون عوارض جانبی قرص پروپرانولول باید به برخی توصیه ها موارد احتیاط که توسط داروساز ارائه می شود، توجه کنید. برخی از مهم ترین توصیه ها و موارد احتیاط شامل موارد زیر است:
- قبل از مصرف پروپرانولول، اگر به این دارو یا با سایر مسدودکننده های بتا (مانند متوپرولول) حساسیت داری، باید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. همچنین در صورت داشتن آلرژی های دیگر، قبل از مصرف این دارو، با داروساز مشورت کنید.
- پیش از شروع مصرف پروپرانولول، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید، به خصوص در مواردی مانند:
- مشکلات تنفسی (مانند آسم)
- مشکلات قلبی خاص (مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب کند یا بلوک دهلیزی درجه سوم)
- واکنش های آلرژیک شدید
- نوع خاصی از تومور (فئوکروموسیتوم)
- فشار خون بسیار پایین
- قبل از انجام عمل جراحی، به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید که قرص پروپرانولول مصرف کرده اید.
- پروپرانولول ممکن است باعث سرگیجه شود، بنابراین پس مصرف این دارو از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری نیاز دارند، پرهیز کنید.
جمع بندی
به طور کلی قرص پروپرانولول یک داروی موثر برای کنترل فشار خون بالا است. اما مصرف پروپرانولول می تواند با عوارض جانبی و تداخلات دارویی همراه باشد. پس برای استفاده صیحیح بدون عوارض جانبی از این دارو، دستورالعمل ها و نکات مهم را به دقت رعایت کرده و در صورت بروز هرگونه مشکل یا سوال، با داروساز مشورت کنید.
