تحقیقات نشان دادهاند که بله، کمبود ویتامین D میتواند یکی از عوامل تشدیدکننده جوش صورت باشد. ویتامین D نقش مهمی در کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی دارد، و وقتی سطح آن پایین باشد، التهاب فولیکولهای مو و غدد چربی افزایش پیدا میکند و احتمال بروز جوش بیشتر میشود. در ادامه این مقاله در وبلاگ دکتر کاغذی نقش دقیق ویتامین D در سلامت پوست، ارتباط آن با آکنه و راهکارهای جبران کمبود این ویتامین را بررسی میکنیم.
مطالب این مقاله
ویتامین D چیست و چه نقشی در بدن دارد؟
ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که به عنوان «ویتامین آفتاب» شناخته میشود، زیرا بدن با قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند آن را بسازد. این ویتامین نقش مهمی در تنظیم جذب کلسیم و فسفر، سلامت استخوانها و سیستم ایمنی دارد. اما تحقیقات جدید نشان دادهاند که ویتامین D فراتر از اینها عمل میکند و در فرآیندهای ضدالتهابی و تنظیم عملکرد سیستم ایمنی پوست نیز نقش دارد.
ارتباط کمبود ویتامین D و آکنه
مطالعات علمی نشان دادهاند که افراد مبتلا به آکنه متوسط تا شدید اغلب سطح پایینتری از ویتامین D در خون دارند. ویتامین D به دلیل خاصیت ضدالتهابی خود میتواند به کاهش التهاب در فولیکولهای مو و غدد چربی کمک کند. التهاب یکی از عوامل اصلی ایجاد جوش است، بنابراین کمبود این ویتامین ممکن است شدت آکنه را افزایش دهد.
یک مطالعه در سالهای اخیر روی نوجوانان نشان داد که تجویز مکمل ویتامین D به افرادی که دچار کمبود این ویتامین بودند، باعث کاهش چشمگیر تعداد ضایعات التهابی آکنه شد. این یافته نشان میدهد که اصلاح سطح ویتامین D میتواند در کنترل بهتر جوش مؤثر باشد. البته این به این معنی نیست که همه افرادی که جوش دارند کمبود ویتامین D دارند، بلکه در برخی افراد ممکن است این عامل نقش مهمی داشته باشد.
نقش سیستم ایمنی و میکروبها
یکی از باکتریهایی که در ایجاد آکنه نقش دارد Cutibacterium acnes است. این باکتری در شرایط عادی به پوست آسیب نمیزند، اما وقتی تعادل پوست بر هم میخورد و التهاب افزایش مییابد، میتواند باعث جوشهای چرکی شود. ویتامین D با تقویت سیستم ایمنی ذاتی و تولید پپتیدهای ضد میکروبی در پوست، میتواند رشد این باکتریها را کنترل کند. بنابراین کمبود ویتامین D ممکن است این تعادل را بر هم بزند و به بروز آکنه کمک کند.
آیا مصرف ویتامین D جوش را درمان میکند؟
اگر سطح ویتامین D در بدن پایین باشد، مصرف مکملها یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند به بهبود شرایط پوستی کمک کند. اما اگر سطح ویتامین D شما طبیعی است، مصرف بیش از حد این ویتامین تأثیر قابلتوجهی در درمان جوش نخواهد داشت و حتی ممکن است باعث عوارضی مانند افزایش کلسیم خون شود. بنابراین بهتر است قبل از مصرف مکملها، سطح ویتامین D را با آزمایش خون بررسی کنید.
منابع طبیعی ویتامین D
- نور خورشید: قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید (۱۰ تا ۲۰ دقیقه در روز) یکی از بهترین راهها برای تأمین ویتامین D است.
- مواد غذایی: ماهیهای چرب مانند سالمون و ساردین، تخممرغ، جگر و لبنیات غنیشده از منابع غذایی این ویتامین هستند.
- مکملها: در صورت کمبود، پزشک ممکن است مکمل ویتامین D را تجویز کند.
سخن آخر
تحقیقات نشان میدهد که بین کمبود ویتامین D و بروز یا شدت آکنه ارتباط وجود دارد. ویتامین D با اثرات ضدالتهابی و تقویت سیستم ایمنی میتواند به کنترل جوشهای صورت کمک کند. با این حال، مصرف خودسرانه مکملها توصیه نمیشود و بهترین راه، بررسی سطح این ویتامین و مشورت با پزشک است. در کنار این، رعایت رژیم غذایی سالم، کاهش استرس و مراقبت مناسب از پوست همچنان از مهمترین راهکارهای پیشگیری و درمان آکنه هستند.