اگر جلوی آینه ایستاده‌اید و با دیدن یک جوش قرمز و چرکی روی صورت یا بدن‌تان کلافه شده‌اید، احتمالا با جوش پاسچول روبه‌رو هستید. این نوع جوش‌ها نه‌تنها ظاهر پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه می‌توانند دردناک و آزاردهنده باشند. خیلی‌ها نمی‌دانند جوش پاسچول از چیست و چرا درست وقتی قرار مهمی دارند، روی بینی یا صورت‌شان ظاهر می‌شود! در این مقاله از وبلاگ دکتر کاغذی قرار است صفر تا صد این موضوع را بررسی کنیم: از اینکه جوش پاسچول نشانه چیست گرفته تا بهترین راهکارهای خانگی و پزشکی برای درمان سریع جوش پاسچول. اگر دنبال راهی برای از بین بردن جوش پاسچول هستید، این مطلب دقیقاً برای شما نوشته شده است.
مطالب این مقاله
جوش پاسچول چیست؟
جوش پاسچول نوعی آکنه التهابی است که زمانی شکل می‌گیرد که فولیکول‌های مو یا غدد چربی پوست مسدود شوند و باکتری‌ها در آن رشد کنند. ظاهر این جوش معمولا به شکل برآمدگی‌های قرمز رنگ با یک هسته سفید یا زرد چرکی است. این حالت زمانی رخ می‌دهد که بدن برای مقابله با باکتری‌ها گلبول‌های سفید را به ناحیه عفونی می‌فرستد و چرک تشکیل می‌شود.
جوش پاسچول نشانه چیست؟
جوش پاسچول نشانه چیست؟بروز جوش پاسچول نشانه التهاب در پوست است. این نوع جوش‌ها معمولاً بیانگر وجود باکتری و فعالیت بیش از حد غدد سباسه (چربی‌ساز) هستند. در برخی موارد، جوش پاسچول نشانه چیست را می‌توان در بروز مشکلات هورمونی، استرس یا حتی واکنش‌های پوستی به مواد آرایشی و بهداشتی دانست.
علت جوش پاسچول
علت‌های مختلفی برای بروز این جوش وجود دارد. مهم‌ترین علت جوش پاسچول شامل موارد زیر است:
۱. افزایش چربی پوست
یکی از اصلی‌ترین علت‌های جوش پاسچول فعالیت بیش از حد غدد سباسه است. این غدد، چربی طبیعی پوست را تولید می‌کنند تا رطوبت و نرمی آن حفظ شود. اما وقتی میزان تولید سبوم بیش از اندازه باشد، منافذ پوست مسدود می‌شود و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌گردد. در نتیجه پوست دچار التهاب و چرک می‌شود. به همین دلیل افرادی که پوست چرب دارند یا در سنین بلوغ هستند، بیشتر در معرض جوش پاسچول قرار می‌گیرند. کنترل چربی پوست با شوینده‌های مناسب و محصولات غیرکومدون‌زا نقش مهمی در پیشگیری دارد.
۲. رشد بیش از حد باکتری‌های پوستی
روی سطح پوست همیشه باکتری‌های مختلفی وجود دارند که به‌طور طبیعی بی‌ضرر هستند. اما وقتی منافذ بسته می‌شوند و چربی جمع می‌شود، شرایط رشد بیش از حد برای این باکتری‌ها فراهم می‌گردد. مهم‌ترین آن‌ها Propionibacterium acnes یا همان باکتری آکنه است. افزایش فعالیت این باکتری باعث تحریک سیستم ایمنی بدن می‌شود. در پاسخ، گلبول‌های سفید به محل تجمع می‌آیند و التهاب و چرک ایجاد می‌کنند که همان جوش پاسچول است. به همین دلیل پزشکان گاهی آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی را برای کنترل این باکتری تجویز می‌کنند.
۳. تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی یکی دیگر از دلایل شایع بروز جوش پاسچول است. در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری یا حتی در اثر استرس، سطح هورمون‌ها تغییر می‌کند. به‌خصوص افزایش هورمون آندروژن باعث تحریک غدد چربی و ترشح بیش از حد سبوم می‌شود. این چربی اضافی در کنار سلول‌های مرده، منافذ را مسدود کرده و منجر به جوش‌های التهابی می‌شود. زنان معمولاً در روزهای قبل از قاعدگی بیشتر دچار جوش پاسچول می‌شوند. برای کنترل این نوع جوش‌ها، گاهی پزشکان درمان‌های هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری یا داروهای تنظیم‌کننده هورمون را تجویز می‌کنند.
۴. رژیم غذایی نامناسب
تغذیه نقش مهمی در سلامت پوست دارد. مصرف زیاد فست‌فود، غذاهای سرخ‌کردنی، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های شیرین باعث افزایش سطح قند خون و انسولین می‌شود. این افزایش انسولین می‌تواند تولید چربی پوست را تحریک کند و در نهایت باعث بروز جوش پاسچول شود. علاوه بر این، مصرف زیاد لبنیات پرچرب نیز در برخی افراد با افزایش جوش‌های التهابی ارتباط دارد. در مقابل، رژیم غذایی سرشار از سبزیجات تازه، میوه، فیبر و آب می‌تواند التهاب بدن را کاهش داده و به شفافیت پوست کمک کند. بنابراین اصلاح رژیم غذایی گام مهمی در درمان جوش پاسچول محسوب می‌شود.
۵. استرس و فشار روحی
خیلی‌ها تجربه کرده‌اند که در زمان‌های پرتنش، جوش بیشتری روی پوست‌شان ظاهر می‌شود. دلیل این موضوع، افزایش سطح هورمون کورتیزول در بدن هنگام استرس است. کورتیزول باعث افزایش التهاب در بدن و تحریک غدد چربی می‌شود. این روند می‌تواند زمینه‌ساز تشکیل جوش پاسچول روی صورت و حتی بدن باشد. علاوه بر این، استرس اغلب با عادات بدی مثل کم‌خوابی و تغذیه ناسالم همراه است که خودشان شرایط پوست را بدتر می‌کنند. بنابراین مدیریت استرس از طریق ورزش، مدیتیشن و خواب کافی، بخش مهمی از پیشگیری و درمان جوش‌های پاسچول است.
۶. استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی نامناسب
بسیاری از افراد بدون توجه به نوع پوست خود، از کرم‌ها و محصولات آرایشی سنگین استفاده می‌کنند. برخی از این محصولات حاوی روغن‌های سنگین یا ترکیباتی هستند که منافذ پوست را مسدود می‌کنند. نتیجه آن چیزی جز بروز جوش‌های سرسیاه، سفید و در نهایت جوش پاسچول نیست. همچنین پاک نکردن کامل آرایش قبل از خواب می‌تواند این مشکل را تشدید کند. به همین دلیل توصیه می‌شود همیشه از محصولات غیرکومدون‌زا (non-comedogenic) استفاده کنید و حتماً شب‌ها پوست خود را به‌طور کامل پاکسازی کنید تا منافذ آزاد بمانند.
درمان جوش پاسچول
برای درمان جوش پاسچول روش‌های مختلفی وجود دارد. این درمان‌ها می‌توانند خانگی، دارویی یا پزشکی باشند.
۱. درمان‌های خانگی و مراقبت روزانه
گاهی با تغییر چند عادت ساده و استفاده از روش‌های خانگی می‌توان تا حد زیادی شدت جوش‌های پاسچول را کاهش داد. ضروری ترین روش های خانگی و مراقبت های روزانه برای درمان جوش پاسچول شامل:
- شست‌وشوی ملایم پوست
شست‌وشوی روزانه پوست با یک شوینده ملایم مخصوص پوست‌های مستعد آکنه، نقش کلیدی در جلوگیری از مسدود شدن منافذ دارد. توجه داشته باشید که شستن بیش از حد (بیشتر از دو بار در روز) می‌تواند پوست را تحریک و وضعیت را بدتر کند.
- کمپرس آب گرم
گذاشتن حوله یا پنبه آغشته به آب گرم روی جوش برای چند دقیقه باعث نرم شدن سطح پوست و خروج راحت‌تر چرک می‌شود. این کار التهاب را کم می‌کند و بهبود را تسریع می‌بخشد.
- پرهیز از دستکاری جوش‌ها
خیلی‌ها وسوسه می‌شوند که جوش را فشار دهند، اما این کار علاوه بر تشدید التهاب، خطر باقی ماندن جای جوش یا حتی عفونت بیشتر را افزایش می‌دهد. بنابراین دستکاری یکی از بزرگ‌ترین موانع در درمان سریع جوش پاسچول است.
- ماسک‌های طبیعی
- ماسک عسل: عسل خاصیت ضدباکتری دارد و التهاب را کاهش می‌دهد.
- ژل آلوئه‌ورا: آبرسان و التیام‌بخش طبیعی برای پوست ملتهب.
- چای سبز: استفاده موضعی از چای سبز می‌تواند چربی پوست را کنترل کند.
این روش‌ها درمان قطعی نیستند اما به‌عنوان مکمل می‌توانند روند بهبود را سرعت دهند.
۲. درمان دارویی موضعی
وقتی جوش‌های پاسچول شدیدتر می‌شوند یا تعدادشان زیاد است، معمولا استفاده از داروهای موضعی توسط متخصص پوست توصیه می‌شود. داروهای موضعی برای درمان جوش پاسچول عبارت اند از:
- بنزوئیل پراکسید
بنزوئیل پراکسید یکی از رایج‌ترین داروها برای درمان جوش پاسچول است. این ماده خاصیت ضدباکتریایی قوی دارد و با کاهش باکتری‌های عامل آکنه، التهاب را کنترل می‌کند. بنزوئیل پراکسید در غلظت‌های مختلف موجود است و باید طبق نظر پزشک استفاده شود، زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث خشکی و تحریک پوست شود.
- اسید سالیسیلیک
سالیسیلیک اسید به لایه‌برداری ملایم پوست کمک می‌کند و سلول‌های مرده را از سطح پوست برمی‌دارد. در نتیجه منافذ باز می‌شوند و احتمال بسته شدن آن‌ها کاهش می‌یابد. ژل‌ها و کرم‌های حاوی سالیسیلیک اسید معمولاً برای جوش‌های خفیف تا متوسط تجویز می‌شوند.
- رتینوئیدهای موضعی
داروهایی مانند ترتینوئین و آداپالن به بازسازی سلول‌های پوست و جلوگیری از بسته شدن منافذ کمک می‌کنند. رتینوئیدها علاوه بر درمان جوش، نقش مهمی در جلوگیری از باقی ماندن جای جوش دارند. البته ممکن است در هفته‌های اول باعث قرمزی و پوسته‌ریزی شوند که طبیعی است.
- آنتی‌بیوتیک‌های موضعی
ژل‌ها یا کرم‌های آنتی‌بیوتیک مانند کلیندامایسین یا اریترومایسین برای کاهش باکتری‌های پوستی و کنترل التهاب تجویز می‌شوند. این داروها معمولاً به‌تنهایی استفاده نمی‌شوند بلکه در ترکیب با بنزوئیل پراکسید یا رتینوئیدها بیشترین اثر را دارند.
۳. درمان دارویی خوراکی
برای افرادی که جوش پاسچول روی صورت یا بدن آن‌ها گسترده و مقاوم به درمان‌های موضعی است، داروهای خوراکی تجویز می‌شوند. از شایع‌ترین داروهای خوارکی برای درمان جوش پاسچول شامل:
- آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی
داروهایی مثل داکسی‌سایکلین یا مینوسایکلین به مدت چند هفته تا چند ماه مصرف می‌شوند تا باکتری‌ها و التهاب را کاهش دهند. استفاده طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود زیرا مقاومت دارویی ایجاد می‌کند.
- قرص‌های ضدبارداری (برای خانم‌ها)
برای زنانی که جوش‌هایشان ناشی از تغییرات هورمونی است، مصرف قرص‌های ضدبارداری می‌تواند سطح هورمون‌ها را تنظیم کرده و تولید چربی پوست را کنترل کند.
- داروهای ضدآندروژن
دارویی مانند اسپیرونولاکتون در خانم‌ها می‌تواند با مهار اثر آندروژن‌ها، ترشح چربی را کاهش دهد. این دارو معمولاً در موارد مقاوم به درمان استفاده می‌شود.
- ایزوترتینوئین (راکوتان)
ایزوترتینوئین یا راکوتان قوی‌ترین داروی خوراکی برای درمان جوش پاسچول و سایر آکنه‌های شدید است. این دارو با کاهش دائمی فعالیت غدد چربی، اغلب باعث درمان قطعی می‌شود. اما عوارض جانبی قابل توجهی دارد و باید تحت نظر مستقیم پزشک مصرف شود.
۴. درمان‌های کلینیکی و پزشکی
در مواردی که جوش‌ها شدید، مکرر یا همراه با جای زخم هستند، روش‌های پزشکی پیشرفته‌تر توصیه می‌شوند. این روش ها شامل:
- لیزر درمانی: لیزر با کاهش فعالیت غدد چربی و از بین بردن باکتری‌ها، به بهبود سریعتر کمک می‌کند. همچنین لیزر در از بین بردن جای جوش هم موثر است.
- میکرودرم ابریژن و پیلینگ شیمیایی: این روش‌ها سلول‌های مرده سطح پوست را از بین می‌برند، منافذ را باز می‌کنند و به بازسازی پوست کمک می‌کنند. در کنار درمان دارویی، اثرگذاری بیشتری دارند.
- تخلیه حرفه‌ای جوش‌ها: در برخی موارد، متخصص پوست با ابزار استریل، چرک جوش پاسچول را تخلیه می‌کند. این کار باعث کاهش التهاب و جلوگیری از باقی ماندن جای جوش می‌شود. البته هرگز نباید در خانه و بدون تجربه انجام شود.
- تزریق کورتون: برای جوش‌های بزرگ و دردناک، پزشک می‌تواند مقدار کمی کورتیکواستروئید را داخل ضایعه تزریق کند. این کار التهاب را ظرف چند روز کاهش می‌دهد.
۵. تغییر سبک زندگی برای کنترل جوش پاسچول
حتی قوی‌ترین داروها هم اگر سبک زندگی تغییر نکند، اثر طولانی‌مدت نخواهند داشت. بنابراین رعایت نکات زیر ضروری است:
- رژیم غذایی سالم: مصرف بیشتر میوه، سبزیجات، غلات کامل و پرهیز از غذاهای چرب و قندی.
- نوشیدن آب کافی: آب به دفع سموم کمک کرده و پوست را شفاف‌تر می‌کند.
- مدیریت استرس: ورزش منظم، یوگا و خواب کافی می‌توانند سطح استرس و در نتیجه جوش‌ها را کاهش دهند.
- انتخاب محصولات پوستی مناسب: استفاده از کرم‌ها و ضدآفتاب‌های غیرکومدون‌زا.
- بهداشت فردی: تعویض مرتب روبالشی، شست‌وشوی ملایم پوست و دوش گرفتن بعد از ورزش.
درمان سریع جوش پاسچول؛ آیا ممکن است؟
خیلی‌ها به دنبال درمان سریع جوش پاسچول هستند، اما باید واقع‌بین بود. هیچ روش معجزه‌آسایی وجود ندارد که یک‌شبه جوش‌ها را محو کند. با این حال:
- استفاده از ژل‌های حاوی بنزوئیل پراکسید می‌تواند طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت التهاب را کمتر کند.
- کمپرس آب گرم به خروج سریعتر چرک کمک می‌کند.
- در موارد اضطراری، تزریق کورتون توسط پزشک می‌تواند یک جوش بزرگ و دردناک را ظرف چند روز از بین ببرد.
بنابراین درمان سریع امکان‌پذیر است، اما برای نتیجه پایدار باید علت اصلی جوش‌ها شناسایی و درمان شود.
از بین بردن جوش پاسچول
برای از بین بردن جوش پاسچول تنها به درمان‌های موقتی نباید بسنده کرد. رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و مراقبت مداوم از پوست اهمیت زیادی دارد. نوشیدن آب کافی، مصرف میوه و سبزیجات تازه و کاهش استرس می‌تواند نقش مهمی در بهبود پوست داشته باشد.
جوش پاسچول روی صورت
یکی از شایع‌ترین محل‌های بروز این جوش‌ها، صورت است. جوش پاسچول صورت به دلیل فعالیت زیاد غدد چربی در این ناحیه بیشتر دیده می‌شود. این نوع جوش‌ها معمولاً روی گونه‌ها، پیشانی و فک ظاهر می‌شوند. درمان آن نیازمند رعایت بهداشت پوست، استفاده از شوینده‌های ملایم و گاهی داروهای موضعی است.
جوش پاسچول روی بدن
برخی افراد تنها روی صورت دچار جوش نمی‌شوند، بلکه در نواحی دیگر مانند سینه، پشت و شانه‌ها هم جوش می‌زنند. جوش پاسچول روی بدن به دلیل تعریق زیاد، لباس‌های تنگ، تماس پوست با باکتری و حتی کم‌توجهی به بهداشت فردی ایجاد می‌شود. برای پیشگیری از این جوش‌ها روی بدن، بهتر است از لباس‌های نخی استفاده کرده و بعد از ورزش دوش بگیرید.
جوش پاسچول روی بینی
از دیگر نقاط حساس بدن که محل مناسبی برای رشد جوش است، بینی می‌باشد. جوش پاسچول روی بینی به دلیل چربی زیاد در این ناحیه و باز بودن منافذ پوست ایجاد می‌شود. این جوش‌ها علاوه بر ظاهر ناخوشایند، می‌توانند دردناک هم باشند. برای درمان، معمولاً از شوینده‌های کنترل‌کننده چربی و کرم‌های ضدالتهاب استفاده می‌شود.
سخن آخر
جوش پاسچول یکی از انواع آکنه است که به صورت برآمدگی‌های قرمز و ملتهب با چرک در مرکز ظاهر می‌شود. این جوش‌ها می‌توانند روی صورت، بینی و حتی بدن ایجاد شوند و علت اصلی آن مسدود شدن منافذ و رشد باکتری است. برای درمان جوش پاسچول می‌توان از روش‌های خانگی، دارویی و پزشکی استفاده کرد. اگرچه درمان سریع با کرم‌های موضعی امکان‌پذیر است، اما بهترین راهکار برای از بین بردن جوش پاسچول رعایت مداوم اصول بهداشتی و سبک زندگی سالم است.
